De Dogon vallei

Telly in de Dogon vallei.

Ja, Telly is de naam van een plaats. In de Dogon vallei. En het mooie is dat wij een van de eerste toeristen sinds de oorlog zijn hier want onlangs is het gebied weer 'vrijgegeven' omdat het gezuiverd is van rebellen. Dat is op zich wel een geruststellende gedachte als je zoals ik nu in een dorpje van lemen hutjes onder de open lucht slaap. Zonder elektra, zonder stromend water en zonder telefoon bereik. Maar wel met een geweldige groep mensen om je heen, bliksem in de verte, tsjirpende krekels en balkende ezels. Ik zit nu op een muurtje op het dakterras van een lemen hut die ze de dure naam 'herberg' gegeven hebben. Het meest luxe accessoire hier is het muskietennet dat ze boven mn matje hebben gehangen. Dit is geweldig!
Maar eerst vanochtend:
We vertrokken om 6 uur uit Koutiala op weg naar Bandiagara. Daar is met behulp van een EO- metterdaad actie geld opgehaald om een radio zendstation te bouwen. Vanuit deze studio zal het Evangelie tot 80 km. Rondom Bandiagara uitgezonden worden.
Het is een rit van zo'n 7 uur waarbij we rekening houden met erg slechte wegen. Na een paar uur rijden zie je steeds meer kale plekken in het landschap komen en de weg wordt inderdaad steeds slechter. We rijden veel door open gebied waar veel aan akkerbouw gedaan wordt. Op het eerste gezicht denk je dat het er best vruchtbaar uit ziet, maar als je beter kijkt dan zie je dat de gewassen het slecht doen. De 'Mille' een gewas dat op de maisplant lijkt en waarvan de pluim bovenop geoogst wordt is gemiddeld vaak nog geen meter hoog terwijl het zeker 2 meter hoog hoort te staan. Ook vind je bijna geen vrucht in de planten. En dat terwijl eind van de maand het regenseizoen afloopt en de droogte dan weer aanbreekt. Deze oogst is eigelijk al opgegeven en een nieuwe hongerperiode in deze streek lijkt onafwendbaar.
Langs de weg komen we regelmatig ventjes van zo'n 6 tot 10 jaar tegen die een klein groepje geiten onder hun hoede hebben. Jongere kinderen tref je alleen aan in het bijzijn van hun moeder of grotere zussen die massaal langs de lange weg lopen richting het dorp. Altijd een mand of emmer op hun hoofd en vaak een babytje in een draagzak op de rug. Vaak enthousiast zwaaiend naar ons. Als ik en Ewien uitstappen om een paar kleurig geklede vrouwen met manden op hun hoofd te fotograferen ben ik als man eindelijk in het voordeel. Met een vriendelijke smile op mn gezicht poseren de dames welwillend en vonden het allemaal erg interessant. Ewien daarentegen moet meer moeite doen want ze wordt direct beetgepakt en ze vragen haar om geld voor de foto die ze gehaast heeft gemaakt. Prachtig deze omgekeerde wereld:)
Om 11 uur komen we aan en we gaan direct aan de slag. Het pandje dat bestaat uit een hal met accu's voor de energievoorziening en 2 kamertjes staat er netjes bij. Snel wordt de vloer nog even aangeveegd en de meubels die we bij ons hebben kunnen naar binnen. Buiten staat een antenne van zo'n 26 meter hoog kaarsrecht omhoog te wijzen. Hij is in elkaar gelast op de Bethel Bijbelschool en in stukken hierheen getransporteerd.
Binnen wordt er een mooi CMA kleed over de tafels gelegd met de tekst 'Uw Woord een een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad'. Ze houden hier zowieso erg van Bijbelteksten op stof. Olivier die ons komende dagen vergezeld heeft een overhemd aan met een grafsteenplaatje erop en eronder' Hallelujah, Hij is hier niet want Hij is opgestaan' ga dat maar eens dragen in een land waar 90% Moslim is en waar je tot afgelopen juli nog naar het leven werd gestaan als je Christen bent.
Op de tafels zetten we de apparatuur neer en we maken een serie foto's en een filmpje om eea visueel te maken voor de sponsors.
In de container die morgen of overmorgen aankomt in Koutiala zitten de resterende spullen en de 8 zonnepanelen die nog gemonteerd moeten worden. In Oktober zal Anco hier nog 2 dagen werk hebben om het zendstation werkend te krijgen.
Tussen de middag staat de maaltijd klaar voor ons. Eerst de handen wassen onder een gietertje en vervolgens aanschuiven. Groot is mijn verbazing als ik alleen 2 tinnen bakken zie staan op tafel. Geen borden en geen bestek.
De rijst wordt omgeschept en de saus met vleesbrokken (compleet met bot, zeen en ander slachtafval) wordt over de bak met rijst uitgestort. Na een in het Frans uitgesproken gebed is het 'eet smakelijk' en iedereen duikt met zijn rechterhand in de bak met eten. Lekker hoor. Je likt je hand erbij af. Ik vis handig om de pijpvormige stukjes heen die bij navraag stukjes koeiendarm blijken te zijn.
Wat echt niet te eten is dient op de grond gegooid te worden
Gelukkig is met het wassen van de handen tevens de vaat gedaan en kunnen we de reis vervolgen. Na een goed uur rijden komen we aan bij de Dogon vallei. Op de rand van deze vallei heb je er een adembenemend uitzicht over. Langs de rotswand stort het water van de rivier zich 80 meter naar beneden en verschillende grote roofvogels zweven langs deze steile muur.
Via een smal hobbelweggetje komen we onderaan deze stijlte aan in een dorpje dat bestaat uit lemen hutjes. Ook halverwege deze rotswand zie ik lemen optrekjes die ik in de eerste plaats aanzie voor bijenkasten. Onze gids verteld dat dit huizen zijn met zelfs een verdieping erop. ( de afstand vertekend nogal) voorheen woonde alle mensen van het dorp als zwaluwen tegen deze rotswand aan geplakt. Dit omdat in het woud van de vallei allerlei natuurlijke vijanden hen konden belagen. Tegenwoordig wonen de meeste in het dorp. We maken een wandeling in het naastgelegen natuurpark en de militair die bij de entree onze paspoorten controleert verteld ons dat wij een van de eerste en weinige toeristen zijn die het park bezoekt sinds het eind van de oorlog. We zij dan ook een enorme bezienswaardigheid voor iedereen hier. Terloops helpen we nog een paar vrouwen met het stampen van de avondmaaltijd. We nemen nog een kijkje onderaan de waterval waar kleine ventjes de gekste duikelingen van de rotsen het water in maken. Ondertussen probeert een klein mannetje dat kennelijk niet kan zwemmen maar wel op de rand van datzelfde rotsblok zit ons een houten poppetje te verkopen.
Eenmaal terug in het dorpje dat overigens Telie heet gaan we aan de maaltijd. Dit keer is er zowaar bestek en voor iedereen een bord.
We nemen plaats aan een tafel die midden op een pleintje in de open lucht staat.
Bij navraag hoe laat het eten komt is het antwoord dat dit 1 of 2 uur kan duren. Afhankelijk of de kip al een poos dood en gevild aan een haakje hangt en zo de pan in kan of dat hij nog vrolijk in een van de steegjes hier rondstapt en dus nog gevangen moet worden.
Al snel valt de duisternis en wordt gelukkig ook eindelijk het eten opgediend. "Maar zo kan ik toch niet zien wat ik eet" zeg ik. "Dat is waarschijnlijk maar goed ook" grijnst Anco. Ondertussen ontwaren we tussen de saus diverse balletjes ter grootte van een flinke knikker met een kort draadje eraan. Het zal toch niet waar zijn he. Koeienogen op het menu. Bij navraag blijken dit gelukkig eieren te zijn. Zonder schil want die hadden ze nog niet toen ze uit de zojuist geslachte kip werden gehaald. De kip was overigens erg lekker. Goeie kruiden erop maar wel een beetje mager. Maar er is genoeg en na de maaltijd doden we de eventuele bacteriën met een lokaal lauw biertje. Lauw omdat er geen koelkast in dit dorp is. Na de maaltijd ontstaat er een mooi gesprek met onze Islamitische gids. We mogen vertellen welke rijkdom er te vinden is in Christus en na verloop van tijd valt het op dat de andere mannen die ook op het pleintje zijn hun gesprekken zijn gestaakt en aandachtig meeluisteren. Ook hier is het zaad van het Evangelie gezaaid en we hopen dat het in tegenstelling van de gewassen op de landerijen hier wel vrucht mag dragen.
Tijdens het eten werd ons bed op het dakterras al in gereedheid gebracht en we besluiten om in ons bedje te kruipen. Morgen vroeg dag en een mooie wandeling door dit natuurgebied in het verschiet. "Dan toch maar even alle beslommeringen van de dag opschrijven" denk ik, en ik haal mijn Ipad uit mijn tas die belachelijk afsteekt tegen de eenvoud van de dingen om me heen. Vanaf dit lemen dakterras heb ik een mooi uitzicht over het dorpje. Alleen de kolenvuurtjes waar de zacht pratende locals omheen zitten zie je opgloeien in het halfduister en de volle maan waar nu een prachtige cirkel omheen staat geeft de hutjes een sprookjesachtig aanzicht. Nog geen 100 meter achter me rijst de granieten wand loodrecht omhoog en dat ziet er dan weer wat driegend uit zo in het half donker. Dit is een plek om nooit te vergeten en ik zal hier zeker weer terugkomen. Want er is nog veel werk te doen. De zender die volgende maand in de lucht gaat bereikt deze diep gelegen vallei namelijk niet. Gedacht wordt om hier een versterker of repeater neer te zetten om het signaal ook in de Dogon vallei door te laten komen. Want hier wonen nog heel veel mensen die de boodschap van een ongekende Rijkdom nog nooit gehoord hebben. Ga je mee met mij?